Ελλάδα στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο

Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος (Αυγ. 1914 – Νοε. 1918)

H ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

Όταν η Αυστρία, στις 15/28 Ιουλίου 1814, κήρυξε τον πόλεμο στη Σερβία, η Ελλάδα αποφάσισε να τηρήσει στάση ουδετερότητας, μια ουδετερότητα, όμως, ευμενή προς τη Σερβία, καθόσον υποσχέθηκε ότι σε περίπτωση που η Βουλγαρία στρεφόταν εναντίον της, θα ενεργοποιούσε την ισχύουσα ελληνοσερβική συνθήκη συμμαχίας. Η στάση αυτή, απότοκη της συμφωνίας της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας της χώρας, προήλθε από την αποφυγή της ανάμιξης, στις αρχές του πολέμου, των Μεγάλων Δυνάμεων στο βαλκανικό σύστημα ισορροπίας που είχε προκύψει από τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου.

 Η εκτίμηση του Ελευθερίου Βενιζέλου πως ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του πολέμου η Βρετανία θα παρέμενε κυρίαρχη στην Εγγύς Ανατολή, βρέθηκε σε ευθεία αντίθεση με τις απόψεις του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄ και του Γενικού Επιτελείου, που συνέχιζαν να υποστηρίζουν τη διαρκή ουδετερότητα της χώρας, ανεξάρτητα από την αλλαγή της στρατηγικής κατάστασης στα Βαλκάνια. Επρόκειτο για απαρχή της σύγκρουσης που επέφερε το διχασμό του έθνους, τη  χειρότερη  επίπτωση  του ‘’ Μεγάλου Πολέμου’’ στην Ελλάδα.

 Μέχρι το 1917, η χώρα ήταν χωρισμένη σε δύο στρατόπεδα, το ‘’βενιζελικό’’ και το ‘’κωνσταντινικό.’’ Καταλύτης των εξελίξεων ο Βενιζέλος, εγκαταστάθηκε, στις 26 Σεπτεμβρίου 1916, στη Θεσσαλονίκη όπου σχημάτισε επαναστατική κυβέρνηση και διέθεσε τις στρατιωτικές δυνάμεις που συγκρότησε στην περιοχή στο πλευρό της  Entente. Η Ελλάδα, έστω και διχασμένη, συμμετείχε πλέον στον πόλεμο, έχοντας επιτύχει το μείζονα πολιτικό στόχο: τη δημιουργία των προϋποθέσεων για τη συμμετοχή της στο συνέδριο ειρήνης, όπως θα αποδειχθεί, με την πλευρά των νικητών.

Ο εξαναγκασμός από τους συμμάχους, σε παραίτηση από το θρόνο του Κωνσταντίνου και η επιστροφή του Βενιζέλου στην Αθήνα, τον Ιούνιο του 1917, οδήγησαν στην άμεση κήρυξη του πολέμου από την Ελλάδα προς τις Κεντρικές Αυτοκρατορίες. Έκτοτε, οι προσπάθειες για την ανασυγκρότηση του στρατού επιταχύνθηκαν με αποτέλεσμα το πρώτο εξάμηνο του 1918, η Ελλάδα να έχει  παρατάξει στο πλευρό των συμμάχων έντεκα μεραρχίες.

Oι ελληνικές δυνάμεις, το Mάιο του 1918, είχαν καθοριστική συμμετοχή  στη μάχη του Σκρα ντι Λέγκεν, μια μάχη ορόσημο για την έκβαση του πολέμου, που ανέδειξε το αξιόμαχο του αρτισύστατου ελληνικού στρατού και αποκατέστησε το γόητρο των ελληνικών όπλων. Οι προϋποθέσεις για τη συμμαχική αντεπίθεση, η οποία εξαπολύθηκε το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, είχαν τεθεί. Η συνακόλουθη προέλαση των συμμαχικών στρατευμάτων, επέφεραν τη συνθηκολόγηση της Bουλγαρίας, και  της Tουρκίας, που σήμαναν την παύση των εχθροπραξιών στα Bαλκάνια. Ακολούθησε η Συνδιάσκεψη των Παρισίων κατά την οποία οι νικητές διαρρύθμισαν τις σχέσεις τους με τους ηττημένους με ξεχωριστές συνθήκες. Η Συνθήκη του Νεϊγύ, με τη Βουλγαρία και των Σεβρών με την Τουρκία, ενσωμάτωσαν την πλειοψηφία των ελληνικών διεκδικήσεων, δημιουργώντας προσωρινά την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών.

Ακολουθείστε μας στο facebook