Ελβετία Νησί στο Κέντρο της Ευρώπης Απόρριψη Συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Ελβετία απορρίπτει την συμφωνία-πλαίσιο με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Αναφερόμενη σε «ουσιαστικές διαφορές» στη συμφωνία, η ελβετική κυβέρνηση αποφάσισε να απορρίψει την ''αμφιλεγόμενη'' θεσμική συμφωνία για τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
"Αυτό κλείνει τις διαπραγματεύσεις για το σχέδιο της συμφωνίας-πλαισίου,
δήλωσε η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, αυτό
σημαίνει το τέλος των προσπαθειών 7 ετών μεταξύ της Ελβετίας και της Ε.Ε. για
τη δημιουργία μιας γενικής συνθήκης για την αντικατάσταση των περισσότερων από
120 διμερών συμφωνιών που έχουν ρυθμίσει τις σχέσεις τις τελευταίες δεκαετίες.
Η κυβέρνηση ανέφερε τις βασικές της διαφωνίες στα τρία
βασικά σημεία που παρεμπόδισαν την πρόοδο από τότε που συντάχθηκε η συμφωνία
πλαίσιο το 2018: α) προστασία των μισθών, β) κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και γ)
πρόσβαση των πολιτών της ΕΕ σε ελβετικές παροχές κοινωνικής ασφάλισης.
Σε αυτό το τελευταίο σημείο η Ελβετία ήταν ανένδοτη: η αποδοχή των αιτημάτων των Βρυξελλών για ίσα δικαιώματα για τους εργαζομένους της ΕΕ στην Ελβετία θα ισοδυναμούσε με «αρχή ενός μεγάλου προβλήματος» για τη μεταναστευτική πολιτική της χώρας, δήλωσε την Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών Ignazio Cassis.
Νέο κεφάλαιο
Τα ελβετικά μέσα ενημέρωσης είχαν αναφέρει τις τελευταίες ημέρες
ότι η συμφωνία ήταν στο τελικό στάδιο απόρριψης, επίσης τόνισαν πως οι υπουργοί
της κυβέρνησης δεν πείθονται να περάσουν
από το κοινοβούλιο και τον ελβετικό λαό μία τέτοια πρόταση. Τονίζουν επίσης πως
οι Ελβετοί αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό το τι μπορεί να συνεπάγεται μια
συμφωνία όπως αυτή, για την απώλεια κυριαρχίας της Ελβετίας στα εσωτερικά της θέματα
και στην οικονομία της.
Ωστόσο, η κυβέρνηση ήθελε επίσης να μην υπονομεύσει τις
σχέσεις με τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της χώρας.
«Η Ελβετία παραμένει ο κύριος εταίρος της ΕΕ και το
αντίστροφο», δήλωσε ο Πρόεδρος Guy Parmelin σε συνέντευξη Τύπου στη Βέρνη. Είπε
ότι δεν ήταν «μαύρη Τετάρτη» - όπως πρότεινε ένας δημοσιογράφος – η μέρα απόρριψης
αυτής της Συμφωνίας αλλά μάλλον «νέο κεφάλαιο» στις σχέσεις Ελβετίας-ΕΕ.
Η κυβέρνηση θέλει αυτό το νέο κεφάλαιο να βασίζεται στις
σχέσεις «καλλιέργειας και ανάπτυξης» με βάση τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες
και έχει προτείνει την έναρξη πολιτικού διαλόγου με τις Βρυξέλλες για την
επίτευξη κοινών προτεραιοτήτων για το μέλλον.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης θα ξεκινήσει επίσης μια αναθεώρηση
της ελβετικής νομοθεσίας, για να εξετάσει τις αποκλίσεις μεταξύ της ΕΕ και της
ελβετικής νομοθεσίας και να δει πού είναι δυνατή η ευθυγράμμιση, σε μια
προσπάθεια σταθεροποίησης των σχέσεων.
Αυτή η αναθεώρηση του Ελβετικού Υπουργείου Δικαιοσύνης θα γίνει «αυτόνομα», με αλλαγές μόνο «όπου έχει νόημα», διευκρίνισε ο υπουργός Δικαιοσύνης Karin Keller-Sutter.
Η κυβέρνηση δεσμεύθηκε επίσης να πιέσει το κοινοβούλιο να δώσει το προνόμιο για την απελευθέρωση της συνεισφοράς της Ελβετίας ύψους 1 δισεκατομμυρίου CHF (1,1 δισεκατομμύρια δολάρια) στο ταμείο συνοχής της ΕΕ - βασικό αίτημα των Βρυξελλών - «το συντομότερο δυνατό».
Αβέβαιες προοπτικές
Ωστόσο, οι παρατηρητές λένε ότι δεδομένου ότι οι διμερείς
συμφωνίες τείνουν να διαβρώνονται φυσικά με την πάροδο του χρόνου, και
δεδομένου ότι η ΕΕ συνδέει συχνά την ανανέωσή τους με την πρόοδο σε μια γενική
συνθήκη, ο κίνδυνος είναι ότι η Ελβετία θα αποκλείεται όλο και περισσότερο από
οποιαδήποτε νέα πρόσβαση στην ενιαία αγορά, όπως οι νέες πανευρωπαϊκές συνδέσεις
παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι ήδη υπάρχουσες συμφωνίες που λήγουν μπορούν επίσης να
έχουν αρνητικές επιπτώσεις: από την προηγούμενη Τετάρτη για παράδειγμα, μετά τη
λήξη συμφωνίας σχετικά με τα πρότυπα ιατροτεχνολογικών προϊόντων, οι Ελβετοί
εξαγωγείς τέτοιων εξοπλισμών έχουν χάσει την προνομιακή άμεση πρόσβαση στην
ευρωπαϊκή αγορά.
Η ισοδυναμία με την Ευρώπη που απολάμβανε η ελβετική
χρηματιστηριακή αγορά ήταν επίσης θύμα των καθυστερημένων σχέσεων στο παρελθόν,
ενώ η ελβετική ερευνητική κοινότητα παραμένει ανήσυχη για τη συμμετοχή της χώρας,
στο ερευνητικό πρόγραμμα Horizon Europe.
Μικτή αντίδραση
Η Επιτροπή της ΕΕ δήλωσε ότι εξέφρασε τη λύπη της για την
απόφαση της ελβετικής κυβέρνησης.
«Χωρίς αυτήν τη συμφωνία, αυτός ο εκσυγχρονισμός των σχέσεών
μας δεν θα είναι δυνατός και οι διμερείς μας συμφωνίες αναπόφευκτα θα ξεπερνούνται
από τις εξελίξεις. Ήδη σήμερα: δεν είναι
πλέον σε θέση να επιταχύνουν όσον αφορά το τι θα έπρεπε και θα μπορούσαν να
είναι οι σχέσεις ΕΕ και Ελβετίας», δήλωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στην Ελβετία, εν τω μεταξύ, υπήρξε ανάμικτη αντίδραση από
πολιτικά κόμματα και οργανώσεις.
Ενώ το δεξιό Λαϊκό Κόμμα χαιρέτισε την κυβερνητική απόφαση
ως «νίκη για την ελβετική κυριαρχία και άμεση δημοκρατία», τα περισσότερα από
τα άλλα κύρια κόμματα θρήνησαν την αποτυχία επίτευξης συμβιβασμού με την ΕΕ.
Τα ελβετικά συνδικάτα, που ανησυχούσαν ιδιαίτερα για την προστασία των εσωτερικών μισθών από τον βραχυπρόθεσμο ανταγωνισμό της ΕΕ, εξέφρασαν ικανοποίηση για τα νέα της απόρριψης συμφωνίας.
Τι είναι αυτή η συμφωνία πλαίσιο της ΕΕ;
Παρά το γεγονός ότι η θέση της βρίσκεται στη μέση της Ευρώπης, η Ελβετία αρνείται να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά ένα θεσμικό πλαίσιο θα απλοποιούσε τους μελλοντικούς δεσμούς μεταξύ της Ελβετίας και του μεγαλύτερου εμπορικού της εταίρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από τότε που υπογράφηκε η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου το
1972 και το δημοψήφισμα όπου οι Ελβετοί
επέλεξαν να μην ενταχθούν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο το 1992, η Ελβετία και
η ΕΕ συνεργάστηκαν σε διμερές επίπεδο, με περισσότερες από 20 μεγάλες τομεακές
συμφωνίες συν περισσότερες από 100 μικρότερες συμφωνίες.
Το 2014, οι δύο πλευρές άρχισαν να διαπραγματεύονται μια θεσμική συμφωνία-πλαίσιο για να επαναπροσδιορίσουν ορισμένες διμερείς συμφωνίες - ιδίως εκείνες που αφορούν την πρόσβαση στην ενιαία αγορά. Η προτεινόμενη συμφωνία στην τελική της μορφή από τους Ευρωπαίους προτάθηκε τον Δεκέμβριο του 2018 μετά από συνεχείς αρνήσεις των Ελβετών προς τις προηγούμενες.
Έπειτα από αυτά τα χρόνια διαπραγματεύσεων, η ΕΕ πιέζει την
Ελβετία να υπογράψει τη συμφωνία, αλλά η ελβετική κυβέρνηση την υπέβαλε σε δημοψήφισμα,
στα τέλη του 2018. Οι Βρυξέλλες έδωσαν αρχικά στην Ελβετία μέχρι τον Ιούλιο του
2019 να αποφασίσει εάν θέλει να αποδεχθεί τη συμφωνία. Αλλά από τότε, οι συνομιλίες
έχουν σταματήσει καθώς έχουν παραμείνει τρία βασικά σημεία: προστασία των
μισθών, κρατικές ενισχύσεις και ο βαθμός στον οποίο οι μετανάστες της ΕΕ
μπορούν να επωφεληθούν από το ελβετικό κοινωνικό σύστημα.
Συνολικά, η συμφωνία-πλαίσιο καλύπτει πέντε βασικά θέματα:
ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, αμοιβαία αναγνώριση των βιομηχανικών
προτύπων, γεωργικά προϊόντα, αεροπορικές και χερσαίες μεταφορές.
Το μέλλον αυτής της διμερούς συμφωνίας - κλειδί για την ελβετική οικονομία καθώς και για τις καθημερινές σχέσεις - εξαρτάται από το εάν η Βέρνη και οι Βρυξέλλες μπορούν να συμφωνήσουν σε θέματα όπως το πώς να παρακολουθούν και να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση και πώς να επιλύουν τυχόν διαφορές μεταξύ Ελβετίας και ΕΕ.
Πηγή: swiss
info
