Δεν Είναι Αβοήθητοι οι Ρώσοι Ολιγάρχες
Οι εταιρείες της Δύσης που βοηθούν μυστικά τους ολιγάρχες
Πίσω από επιβλητικές μεταλλικές πόρτες σε ένα αδιάφορο
κτίριο γραφείων, μια μικρή ομάδα διαχειρίζεται δισεκατομμύρια δολάρια για έναν
Ρώσο ολιγάρχη.
Για χρόνια, μια ομάδα πλούσιων Ρώσων χρησιμοποιούν την Concord Management, μια συμβουλευτική εταιρεία έξω από τη Νέα Υόρκη, για να επενδύει κρυφά σε μεγάλα αμερικανικά hedge funds και ιδιωτικά επενδυτικές εταιρείες, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Είναι δύσκολο να μάθει κάποιος ποιανού τα χρήματα διαχειρίζεται η Concord χάρη σε ένα δίκτυο από offshore εταιρείες. Όμως, πολλά άτομα είπαν ότι τα περισσότερα κεφάλαια ανήκαν στον Ρομάν Αμπράμοβιτς, τον στενό σύμμαχο του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η Concord, αντιπρόσωποι της οποίας αρνήθηκαν να προχωρήσουν σε κάποιο σχόλιο, είναι μέρος ενός δικτύου από Αμερικανούς και Ευρωπαίους συμβούλους που εδώ και καιρό βοηθούν τους Ρώσους ολιγάρχες να ελιχθούν στα οικονομικά, τα νομικά, τα πολιτικά και τα μέσα ενημέρωσης της Δύσης. Τώρα, με τις κυρώσεις να στοχεύουν τον κοντινό κύκλο του κ. Πούτιν, αυτές οι εταιρείες αναρωτιούνται τι θα κάνουν με τους συγκεκριμένους πελάτες. Πολλές από αυτές τραβούν ξεχωριστούς δρόμους. Κάποιες τους κρατάνε. Άλλες δεν λένε.
Δικηγόροι και σύμβουλοι επενδύσεων έχουν μπει στο μικροσκόπιο για εργασίες που πριν από εβδομάδες συνέβαιναν χωρίς να τις προσέχει κάποιος. Η Concord έχει συγκεντρώσει την προσοχή έρευνας του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Στη Βρετανία, όπου υπάρχει μια ακμάζουσα βιομηχανία δικηγόρων που ειδικεύονται στην απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων, οι βουλευτές κατήγγειλαν αυτούς τους δικηγόρους στη Βουλή επειδή συνεχίζουν να συνεργάζονται με ολιγάρχες.
Στις ΗΠΑ, οι δικηγόροι επιτρέπεται να εκπροσωπούν τέτοιους πελάτες στο δικαστήριο ή ενώπιον κυβερνητικών υπηρεσιών και μπορούν να τους συμβουλεύσουν σχετικά με τη συμμόρφωση με τις κυρώσεις. Οι λομπίστες και οι εταιρείες δημοσίων σχέσεων πρέπει να λάβουν άδειες από το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ για την εκπροσώπηση αυτών των οντοτήτων.
Ως αποτέλεσμα των γραφειοκρατικών εμποδίων και του κινδύνου για τη φήμη τους, οι αμοιβές για δικηγορικές ή εταιρείες lobbying που εκπροσωπούν ολιγάρχες έχουν εκτοξευτεί σε εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τον κλάδο.
Για πολλές εταιρείες, οι αμοιβές αυτές δεν επαρκούν για την πιθανή ζημιά στη φήμη τους. Μια σειρά από δυτικές εταιρείες lobbying, νομικών υπηρεσιών ή δημοσίων σχέσεων έχουν εγκαταλείψει τους Ρώσους πελάτες ή τις δραστηριότητές τους. Εκπρόσωπος για την αμερικανικό δικηγορικό γραφείο Skadden Arps ανέφερε ότι βρίσκεται «στη διαδικασία τερματισμού της εκπροσώπησής μας για την Alfa Bank», μια εταιρεία που ελέγχεται από ολιγάρχες και έχει υποστεί κυρώσεις. (Η Skadden έχει επίσης εκπροσωπήσει τον κ. Αμπράμοβιτς, τον δισεκατομμυριούχο ιδιοκτήτη της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομάδας Τσέλσι, αλλά η εκπρόσωπος της εταιρείας δεν αποκάλυψε αν η συνεργασία τους συνεχίζεται).
Οι γίγαντες της λογιστικής PwC, KPMG, Deloitte και EY – που έχουν παρέχει υπηρεσίες σε ολιγάρχες και τις offshore εταιρείες τους – είπαν επίσης ότι αποχωρούν από τη Ρωσία ή διακόπτουν τους δεσμούς τους με τις τοπικές θυγατρικές τους.
Ρωσικές εταιρείες όπως οι Rosneft, VTB, Alfa Bank, Gazprom και Sberbank, που έχουν υποστεί κυρώσεις, έχουν εκπροσωπηθεί από κορυφαίες αμερικανικές νομικές εταιρείες όπως οι White & Case, DLA Piper, Dechert, Latham & Watkins και Baker Botts. Κανένα από αυτά τα δικηγορικά γραφεία δεν αποκάλυψε αν συνεχίζει να συνεργάζεται με αυτές τις εταιρείες.
Ο λομπίστας Ρόμπερτ Στρικ είπε ότι πρόσφατα συζήτησε το ενδεχόμενο να εκπροσωπήσει πολλούς Ρώσους ολιγάρχες και εταιρείες που έχουν υποστεί κυρώσεις. Ανέφερε ότι σκεφτόταν να δεχτεί την πρόταση αν το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ του έδινε τις απαραίτητες άδειες και αν οι υποψήφιοι πελάτες ήταν ενάντιοι στη ρωσική αγριότητα στην Ουκρανία.
Η δουλειά που γίνεται από εταιρείες νομικών υπηρεσιών, lobbying και δημοσίων σχέσεων συχνά είναι δημόσια ή ή αποκαλύπτεται σε καταθέσεις νομικών ή ξένων αντιπροσώπων, αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια στον οικονομικό χώρο.
Ενώ οι Ρώσοι ολιγάρχες γίνονται είδηση επειδή αγοράζουν σούπερ-γιοτ και σπίτια-παλάτια, οι μεγαλύτερες επενδύσεις τους συχνά γίνονται μακριά από τα μάτια του κόσμου, χάρη στο κυρίως αόρατο δίκτυο εταιρειών σαν την Concord.
Οι επικεφαλής σε hedge funds και οι σύμβουλοί τους ανέφεραν ότι εξέταζαν τις λίστες με τους επενδυτές τους για να δουν αν οι πελάτες τους είχαν υποστεί κυρώσεις. Αν πράγματι συμβαίνει αυτό, τότε τα χρήματά τους θα πρέπει να χωριστούν και να ενημερωθεί το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.
Ενώ οι εταιρείες προτιμούν να κρατάνε κρυφή τη δουλειά που κάνουν για τους πιο «δυσάρεστους» πελάτες, μια διαρροή το 2017 αποκάλυψε πώς οι δυτικές εταιρείες βοηθούν τους Ρώσους ολιγάρχες να κρύψουν περιουσιακά στοιχεία – και τι συμβαίνει όταν αυτοί οι πελάτες είναι αντικείμενο κυρώσεων.
Η διαρροή αφορούσε έγγραφα της νομικής εταιρείας Appleby στις Βερμούδες. Τουλάχιστον τέσσερις πελάτες κατείχαν ιδιωτικά τζετ μέσω εταιρειών-βιτρίνων που διαχειριζόταν η Appleby.
Όταν επιβλήθηκαν κυρώσεις σε εταιρείες και άτομα που συνδέονταν με τον κ. Πούτιν το 2014, η Appleby σταμάτησε τη συνεργασία με πελάτες που θεωρούσε ότι είχαν βρεθεί στο στόχαστρο.
Οι Ρώσοι βρήκαν άλλες δυτικές εταιρείες για να γεμίσουν το κενό.
Ο Μπεν Φρίμαν, ο οποίος παρακολουθεί την ξένη επιρροή για το Quincy Institute for Responsible Statecraft, είπε ότι οι Ρώσοι είναι πιθανό να βρουν καινούργιες εταιρείες και αυτή τη φορά.
«Υπάρχει αυτή η πρώτη αντίδραση, καθώς οι συγκεκριμένοι πελάτες είναι πολύ τοξικοί. Αλλά όταν βγουν προς τα έξω αυτά τα πολυπόθητα συμβόλαια, κάποια άτομα δεν μπορούν να αντισταθούν και κάνουν τα στραβά μάτια σε οποιαδήποτε βαρβαρότητα» είπε ο κ. Φρίμαν.
Πηγή: The New York Times